Η υδροπονική καλλιέργεια εκτός εδάφους πέρα από τα λαχανικά, τα λουλούδια και τα καλλωπιστικά φυτά μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματική τεχνική και για την καλλιέργεια επιτραπέζιων σταφυλιών και για την αντιμετώπιση πολλών θεμάτων του σημερινού συστήματος παραγωγής.
Πολύ λίγα πειράματα έχουν γίνει ώστε να μελετηθεί η χρήση της τεχνικής αυτής σε δενδρώδη καλλιέργειες.
Η εφαρμογή υδροπονικής τεχνικής καλλιέργειας επιτραπέζιου σταφυλιού δίνει την δυνατότητα παραγωγής σε περιοχές οπού δεν υπάρχει καθόλου έδαφος ή η αλατότητα του εδάφους είναι πολύ υψηλή ή υπάρχει συσσώρευση παθογόνων του εδάφους. Δίνει ακόμα την δυνατότητα για προηγμένη παραγωγή εμπορεύσιμων σταφυλιών διευρύνοντας τον χρόνο διάθεσης των προϊόντων, διευκολύνεται η γρήγορη αλλαγή ποικιλίας και παράγονται υψηλής ποιότητας επιτραπέζια σταφύλια. Με την υδροπονική καλλιέργεια της αμπέλου μας δίνεται ακόμα η δυνατότητα να παράγουμε πολύ πιο γρήγορα σε σχέση με τους συμβατικούς τρόπους καλλιέργειας.
Για την υδροπονική καλλιέργεια εκτός εδάφους σταφυλιού μπορούν να χρησιμοποιηθούν δοχεία-γλάστρες, κανάλια, σάκοι, μικρότερες σακούλες.
Τα υποστρώματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι περλίτης, ίνες καρύδας, ελαφρόπετρα, μείγμα περλίτη/ινών καρύδας και μείγμα τύρφης καρύδας/ρινίσματα καρύδας.
Σε ένα από τα πειράματα που διεξήχθησαν ο κορμός του αμπελιού στηρίχθηκε σε μικρό δοχείο με πέτρες, ενώ οι ρίζες των αμπελιών κρέμονταν κάτω από το μικρό δοχείο μέσα σε θρεπτικό διάλυμα. Ένα καπάκι σε κάθε δοχείο έδινε πρόσβαση για τον έλεγχο και διατήρηση του pH, της στάθμης του νερού και της ηλεκτρικής αγωγιμότητας του θρεπτικού διαλύματος.
Η υδροπονική – εκτός εδάφους καλλιέργεια επιτραπέζιων σταφυλιών δημιουργεί διάφορους προβληματισμούς, όπως: 1) παραγωγή φυτών και επιλογή δοχείου και υποστρώματος, 2) επιλογή του κατάλληλου φυτού, 3) επιλογή της κατάλληλης ποικιλίας, 4) πιθανότητα χρήσης των ίδιων φυτών για δύο παραγωγικούς κύκλους 5) καλλιεργητική πρακτική 6) Προσαρμοστικότητα της τεχνικής σε διάφορες ποικιλίες, 7) Σύσταση θρεπτικών διαλυμάτων 8) Καλλιεργητικοί κύκλοι σε διαφορετικές περιόδους από την συμβατική καλλιέργεια.
Η καλλιέργεια εκτός εδάφους σταφυλιών έχει πολλά πλεονεκτήματα όπως: 1) Παραγωγή σε περιοχές όπου τα εδάφη είναι μολυσμένα από παθογόνα, 2) Δεν απαιτείται εμβολιασμός, 3) Πολλαπλοί κύκλοι συγκομιδής στο ίδιο έτος, 4) Παραγωγή με γνώμονα την αγορά, 5) Αύξηση της παραγωγής ανά μονάδα επιφανείας, 6) Πρόβλεψη και/ή καθυστέρηση ωρίμανσης και συγκομιδής, 7) Μείωση χρήσης φυτοφαρμάκων και εργατικών, 8) Βελτίωση της ποιότητας του προϊόντος, 9) Αύξηση αποδοτικότητας, 10) μπορεί να παράγει επιτραπέζιο σταφύλι με χαρακτηριστικά σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά και τα Διεθνή πρότυπα, 11) τα αμπέλια μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν σε υδροπονική καλλιέργεια καταλαμβάνοντας τον χώρο του θερμοκηπίου για λιγότερο από πέντε μήνες το χρόνο, 12) η κατανάλωση νερού στην υδροπονική καλλιέργεια είναι μικρότερη από ότι στην συμβατική 13) είναι εφικτό να μειώσουμε κατά 30% την συγκέντρωση θρεπτικών στοιχείων χωρίς αρνητικά αποτελέσματα στην ποιότητα και ποσότητα των επιτραπέζιων σταφυλιών.
Βιβλιογραφία:
Cefola, M. et al., 2011. Postharvest evaluation of soilless grown table grape during storage in modified atmosphere. J. Sci Food Agr. 91:2153-2159, Volume 91, pp. 2153-2159.
Cristosto, C., Garner, D. & Cristosto, G., 2002. Carbon dioxide-enriched atmospheres during cold storage limit losses from botrytis but accelerate rachis browning of ‘Red globe’ table grape. Postharv Biol Technol, Volume 26, pp. 181-189.
De Palma, L., Spano, D., Novello, V. & Di Lorenzo, R., 2000. Irrigation requirement of Vitis vinifera L. in hot arid environments. Riv. Irrig. Dren..
Di Lorenzo, R. et al., 2003. Cultivation of Table Grapes in “Soilless” in Sicily, s.l.: s.n.
Di Lorenzo, R., Pisciotta, A., Santamaria, P. & Scariot, V., 2013. From soil to soil-less in horticulture: quality and typicity. Italian Journal of Agronomy, Volume 8:e30.
Di Lorenzo, R., Scafidi, P., Coffaro, G. & Cambino, C., 2014. Soilless table grape cultivation. Midura Victoria, Australia, 7th International Table Grape Symposium.
Donato, B., Francesco, S. & Pietro, S., 2012. Soilless greenhouse production of table grape under Mediterranean conditions. Journal of Food, Agriculture & Environment, Volume 10.
Grant, G. et al., 1973. Biological interactions between polysaccharides and divalent cations: the egg-box model. FEBS Lett, Volume 32, pp. 195-198.
Jayasena, V. & Cameron, I., 2008. °Brix/acid ratio as a predictor of consumer acceptability of Crimson Seedless table grapes.. J. Food Quality 31:736–750.
providencecohousing, 2016. creatingcitieswithcharm. [Online]
Available at: https://creatingcitieswithcharm.com/2016/11/28/jeff-chorniak-hydroponic-grapes-in-toronto/
[Accessed 21 Ιανουάριος 2019].
Topalovic, A. & Mikulic-Petkovsek, M., 2010. Changes in sugars, organic acids and phenolics of grape berries of cultivar Cardinal during ripening.. J. Food Agri. Environ. 8(3&4):223-227.
Ηλίας Παπαδόπουλος
Γεωπόνος MSc
i-CON.SHARE
