Ο λωτός είναι φρούτο του γένους Διόσπυρος και ανήκει στην οικογένεια των εβενοειδών. Έχει καταγωγή από την Ασία και καλλιεργείται σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Αναπτύσσεται ως δέντρο, με ύψος που μπορεί να φτάσει τα 3 ή 4 μέτρα, ή ως θάμνος και οι καρποί του είναι σαρκώδης ράγα με πορτοκαλοκίτρινο, κόκκινο ή κυανόμαυρο χρώμα. Το σχήμα του καρπού του διαφέρει ανάλογα με την ποικιλία και διακρίνεται σε σφαιρικό, πεπλατυσμένο, βελανίδι ή πιο πλατύ.
Στην Ελληνική χλωρίδα υπάρχουν 20 είδη με 4 παραλλαγές. Οι κυριότερες καλλιεργούμενες ποικιλίες είναι οι: Γκόσο (Gosho), Εύρηκα (Eureka), Ιμότο (Imoto), Ίζου (Izu), Ρόγιο Μπριγιάντε (Rojo Brillante), Τάμοπαν (Tamopan), Τανενάσι (Tanenashi), Τζίρο (Jiro), Φούγιου (Fuyu) και Χασίγια (Hashiya).
Η μεγάλη περιεκτικότητα τανινών και φαινολών στους καρπούς μπορεί να του προσδώσουν στυφή γεύση. Έτσι, οι λωτοί μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες ανάλογα με τη γεύση τους, αυτοί με καρπούς που έχουν γλυκιά γεύση και αυτοί που έχουν στυφή γεύση.
Ένας μέτριος λωτός (168γρ.) περιέχει υψηλή περιεκτικότητα σε νερό. Οι θερμίδες του κυμαίνονται ανάλογα με το μέγεθος του καρπού. Για παράδειγμα ένας φρέσκος λωτός 100 γραμμαρίων έχει μόλις 70 θερμίδες ενώ ένας μέτριος λωτός που ζυγίζει 168γρ. περιέχει 118 θερμίδες.
Έχει επίσης πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, από τα οποία τα περισσότερα είναι πολυακόρεστα, ενώ αντίθετα είναι υψηλός σε υδατάνθρακες και φυτικές ίνες. Επιπλέον, ο φρέσκος λωτός είναι καλή πηγή καλίου, βασικού ηλεκτρολύτη του οργανισμού μας μαζί με το νάτριο, εξαιρετική πηγή βιταμίνης C, βιταμινών του συμπλέγματος Β και βιταμίνης Α, κυρίως β-καροτίνης και ζεαξανθίνης. Επίσης, περιέχει μεγάλες ποσότητες αντιοξειδωτικών και πολυφαινολών Τέλος, ο λωτός δεν περιέχει καθόλου χοληστερόλη.
| Μακροθρεπτικά συστατικά | |||
| Μονάδα | 1 μέτριος λωτός (168γρ.) | Διατροφική αξία ανά 100γρ. | |
| Νερό | g | 134,94 | 80,32 |
| Θερμίδες | Kcal | 118 | 70 |
| Πρωτεΐνες | g | 0,97 | 0,58 |
| Λιπαρά | g | 0,32 | 0,19 |
| Υδατάνθρακες | g | 31,23 | 18,59 |
| Φυτικές ίνες | g | 6,0 | 3,6 |
| Σάκχαρα | g | 21,05 | 12,53 |
