Οι αυξημένες αποδόσεις στις υδροπονικές καλλιέργειες μπορούν να οφείλονται σε διάφορους παράγοντες. Σε πολλές περιπτώσεις η υδροπονική μέθοδος καλλιέργειας είναι αναγκαία λόγω της έλλειψης θρεπτικών στοιχείων ή της κακής δομής του εδάφους. Σημαντικός παράγοντας είναι η παρουσία παθογόνων στο έδαφος που μπορούν να μειώσουν κατά πολύ την παραγωγή. Η παραγωγή προϊόντων σε θερμοκήπιο πλήρους ελεγχόμενης υδροπονικής καλλιέργειας μπορεί να είναι 4 ή και περισσότερες φορές μεγαλύτερη από την παραγωγή σε ελεγχόμενο περιβάλλον θερμοκηπίου στο έδαφος.
Τα βασικά αγροτικά προϊόντα που καλλιεργούνται σε υδροπονικές καλλιέργειες είναι οι τομάτες, τα αγγούρια, οι πιπεριές, μελιτζάνες τα μαρούλια και άλλα φυλλώδη λαχανικά.
Το βασικό μειονέκτημα των υδροπονικών καλλιεργειών είναι το αυξημένο αρχικό κόστος εγκατάστασης το οποίο όμως ισοσκελίζεται από τις μεγάλες αποδόσεις και άρα το γρήγορο κέρδος που αποδίδει στον παραγωγό. Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι απαιτούνται ειδικοί χειρισμοί για την δημιουργία και διαχείριση των θρεπτικών διαλυμάτων, που πλέον λόγω της ανάπτυξης της τεχνολογίας δεν αποτελεί πρόβλημα.
Συνολικά τα πλεονεκτήματα της υδροπονικής καλλιέργειας έναντι της καλλιέργειας στο έδαφος είναι η πιο ακριβής θρέψη των φυτών, η δυνατότητα καλλιέργειας ακόμα σε περιοχές που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί το έδαφος, η ορθολογική χρήση νερού και λιπασμάτων και η δυνατότητα υπέρπυκνων φυτεύσεων με αποτέλεσμα την μεγαλύτερη παραγωγή.
| Εδαφοκαλλιέργεια | Υδροπονία | |
| Θρέψη φυτών | Μεγάλες διακυμάνσεις θρεπτικών στοιχείων, πολύ συχνές τροφοπενίες λόγω μη διαθεσιμότητας και εξαιτίας κακής δομής εδάφους ή κακού pH, δυσκολία στον έλεγχο, δειγματοληψία και αναπροσαρμογή. | Πλήρως ελεγχόμενη, ομοιογένεια στην διαθεσιμότητα θρεπτικών στοιχείων στο φυτό, καλός έλεγχος του pH, εύκολος έλεγχος και δειγματοληψία και αναπροσαρμογή. |
| Πυκνότητα φύτευσης | Περιορισμός λόγω διαθέσιμων θρεπτικών στοιχείων στο έδαφος και φωτισμού | Περιορισμός μόνο από τον φωτισμό, δυνατότητα υπέρπυκνης φύτευσης, περισσότερα φυτά ανά μονάδα επιφανείας -> μεγαλύτερη παραγωγή |
| Ασθένειες και παθογόνα εδάφους | Πολλές εδαφογενείς ασθένειες, νηματώδης, έντομα κλπ που μπορούν να προσβάλλουν το φυτό, | Απουσία ασθενειών, εντόμων κλπ από τα υδροπονικά υποστρώματα |
| Νερό | Συχνό στρες φυτών λόγω κακής δομής εδάφους και κακής διατήρησης νερού. Σπατάλη νερού. | Κανένα στρές, οικονομία νερού μέσω συστημάτων αισθητήρων και αυτοματισμών για σωστή άρδευση. |
| Ποιότητα Καρπών | Συχνές τροφοπενίες καλίου (Κ) και ασβεστίου (Ca) που συνεπάγεται μαλακούς και υδαρείς καρπούς με κακή μετασυλλεκτική διάρκεια ζωής | Εύρωστοι καρποί με μεγάλη μετασυλλεκτική διάρκεια ζωής, δυνατότητα αποστολής προϊόντων σε μεγάλες αποστάσεις |
| Λιπάσματα | Σπατάλη λιπασμάτων καθώς μεγάλες ποσότητες στραγγίζουν μετά την ριζόσφαιρα | Ορθολογική χρήση, ομοιογενώς διαθέσιμα στα φυτά |
| Αποδόσεις | Θερμοκηπιακές τομάτες 7 – 10 kg/έτος/φυτό | Θερμοκηπιακές τομάτες 25 – 35 kg/έτος/φυτό |
Βιβλιογραφία:
Bailey, N. 1999. Report on a survey of the Australian hydroponic growing industry. Survey of Hydroponic Producers, 1997, HRDC, Gordon, NSW, Australia.
Despommier, D. 2009. The Rise of Vertical Farms, Scientific American, Inc., Nature Publishing Group, New York, NY, pp. 80–87.
Hickman, G.W. 2011. Greenhouse Vegetable Production Statistics: A Review of Current Data on the International Production of Vegetables in Greenhouses, Cuesta Roble Greenhouse Consultants, Mariposa, CA, p. 72.
Nichols, M. and B. Christie. 2008. Greenhouse production in Japan, Practical Hydroponics & Greenhouses, Jan./Feb. 2008. Casper Publ. Pty. Ltd., Narrabeen, Australia.
Satici, M. 2010. Turkish greenhouse fruit and vegetable production. Fresh Plaza Bulletin, http:// www.freshplaza.com (accessed March 18, 2010).
Γιάννης Διβανές
Γεωπόνος MSc
i-CON.SHARE
