Το λυκοπένιο είναι  η φυτοχημική ουσία που κάνει κόκκινες τις τομάτες. Το όνομά το προέρχεται από την ονομασία της ντομάτας : Solanum lycopersicum. Απ’ όλα τα καροτενοειδή, το λυκοπένιο είναι το αποτελεσματικότερο για την εξουδετέρωση των καταστρεπτικών ελευθέρων ριζών.

Έγκυρες μελέτες το κατατάσσουν στην πρώτη θέση για την προστασία από τον καρκίνο του προστάτη και τις καρδιαγγειακές παθήσεις, λόγω των ισχυρών αντιοξειδωτικών του ιδιοτήτων.

Το σώμα δεν παράγει λυκοπένιο, οπότε θα πρέπει να τρώτε τροφές πλούσιες σε αυτό για να επωφεληθείτε από τις σημαντικές αντιοξειδωτικές του ιδιότητες. Μικρές ποσότητες  βρίσκονται στο καρπούζι, πεπόνι και στο γκρέιπφρουτ, αλλά, όσον αφορά το διατροφικό λυκοπένιο, οι τομάτες αποτελούν τη μοναδική πλούσια επιλογή, και ειδικότερα ο τοματοχυμός και η τριμμένη τομάτα.

Πολλές από τις πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα οφέλη που αποδόθηκαν στη β-καροτίνη απορρέουν στην πραγματικότητα από το λυκοπένιο. Μπορεί να απορροφηθεί στο σώμα μόνο αν το τρώτε μαζί με κάποιο διατροφικό λίπος, π.χ. ελαιόλαδο. Για το λόγο αυτό καλύτερη πηγή λυκοπενίου είναι η μαγειρευμένη τομάτα.

Οι σπιτικές σάλτσες με ώριμες τομάτες περιέχουν έξι φορές περισσότερο λυκοπένιο απ’ ότι η φρέσκια τομάτα. Η θερμότητα που χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της παρασκευής των προϊόντων αυτών προκαλεί διάσπαση στα κύτταρα της φλούδας, επιτρέποντας στο λυκοπένιο να απορροφηθεί καλύτερα από τον πεπτικό σωλήνα.

Η περιεκτικότητα λυκοπενίου στις ακατέργαστες τομάτες διαφέρει ανάλογα με την ποικιλία, την έκθεση στον ήλιο, τη λίπανση, και το βαθμό ωρίμανσης. Το τοματάκι Σαντορίνης λόγω εδάφους, κλίματος και καλλιεργητικών συνθηκών, έχει την υψηλότερη περιεκτικότητα.