Η επαγγελματική υπαίθρια καλλιέργεια μπρόκολου – αν γίνει, ορθολογικά και σε κλιμακωτή βάση – μπορεί να αποτελέσει καλή πηγή εισοδήματος. Με λίγα λόγια, το μπρόκολο είναι μια διετής καλλιέργεια, αλλά οι παραγωγοί την αντιμετωπίζουν ως ετήσια. Το μπρόκολο καλλιεργείται για τις ανθοκεφαλές του, οι οποίες καταναλώνονται όταν είναι ακόμα ανώριμες.
Με λίγα λόγια, οι περισσότεροι επαγγελματίες παραγωγοί μπρόκολου ξεκινούν την καλλιέργεια από σπόρους (υβρίδια) σε προστατευμένο εσωτερικό περιβάλλον (φυτώριο – σπορείο). Καθώς περιμένουν να μεγαλώσουν τα νεαρά φυτά και να είναι έτοιμα για μεταφύτευση (συνήθως 30 ημέρες), προετοιμάζουν το χωράφι. Οργώνουν το έδαφος, αφαιρούν οποιαδήποτε προηγούμενα καλλιεργητικά υπολείμματα και ζιζάνια και ενσωματώνουν στο έδαφος την βασική λίπανση σε συνδυασμό με καλά χωνεμένη κοπριά. Σχεδιάζουν επίσης και τοποθετούν το αρδευτικό σύστημα (στάγδην άρδευση στις περισσότερες των περιπτώσεων).
Όταν είναι έτοιμοι για μεταφύτευση, κάνουν μικρές τρύπες στο έδαφος, και φυτεύουν τα νεαρά φυτά. Λίπανση, στάγδην άρδευση και διαχείριση ζιζανίων εφαρμόζονται στις περισσότερες περιπτώσεις. Οι περισσότερες εμπορικές ποικιλίες μπρόκολου μπορούν να συγκομιστούν 60-90 ημέρες μετά τη μεταφύτευση. Ο χρόνος από τη φύτευση έως τη συγκομιδή εξαρτάται από την ποικιλία, τις κλιματικές συνθήκες και την ηλικία των φυτών κατά τη φύτευση. Η συγκομιδή μπορεί να γίνει χειρωνακτικά με ψαλίδια ή μαχαίρια και εκτελείται συνήθως σε πολλαπλές επισκέψεις στον αγρό, σε περίπτωση που οι καλλιεργητές έχουν πραγματοποιήσει συνεχείς φυτεύσεις.
Σε αντίθεση με το κουνουπίδι, κάθε φυτό μπρόκολου μπορεί να παράξει περισσότερα από ένα κεφάλια. Μετά τη συγκομιδή, οι παραγωγοί απομακρύνουν, ενσωματώνουν ή καταστρέφουν τα υπολείμματα της καλλιέργειας. Πολλές φορές εναλλάσσουν την καλλιέργεια (με φυτά που δεν ανήκουν στην οικογένεια Brassicaceae), ώστε να ελέγχουν τις ασθένειες και να εμποδίζουν την εξάντληση του εδάφους.
Ο περιοριστικός παράγοντας κατά την καλλιέργεια του μπρόκολου είναι πάντα το κλίμα. Το φυτό προτιμά τις ήπιες θερμοκρασίες για να αναπτυχθεί και να σχηματίσει ανθοκεφαλές, που είναι και ο πρωταρχικός μας στόχος. Είναι ευαίσθητο στον παγετό και αρχίζει να έχει προβλήματα σε θερμοκρασίες κάτω από 0°C. Επιπλέον, οι υψηλές θερμοκρασίες προκαλούν προβλήματα, καθώς οι κεφαλές αρχίζουν να ανθίζουν. Ως βέλτιστες θερμοκρασίες, θεωρούμε μέσες θερμοκρασίες 10-20°C. Ωστόσο, ορισμένα σύγχρονα υβρίδια μπορούν να ανεχθούν έως και 30°C για σύντομο χρονικό διάστημα. Εάν θέλουμε να επιτύχουμε μια μέση απόδοση, τα μπρόκολα θα πρέπει να ωριμάσουν και να σχηματίσουν τις κεφαλές είτε πριν είτε μετά τη έναρξη της θερμής περιόδου και την άνοδο της θερμοκρασίας.
Πρώτα απ’ όλα, είναι σημαντικό να αποφασίσετε την καλλιεργούμενη μέθοδο, καθώς και τις ποικιλίες μπρόκολου που ευδοκιμούν στην περιοχή σας. Υπάρχουν τέσσερις κύριες ποικιλίες μπρόκολου. Κάθε μία από αυτές έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και είναι οι:
Σε γενικές γραμμές, οι επαγγελματίες αγρότες δεν προτιμούν τη σπορά μπρόκολου απευθείας στον αγρό για διάφορους λόγους. Πρώτα απ’ όλα, οι σπόροι μπρόκολου είναι μικροσκοπικοί, και προκαλείται συνήθως μετακίνηση από τον αέρα άνιση σπορά. Εκτός αυτού, όταν εμφανίζονται στο έδαφος τα μικρά φυτά μπρόκολου, γίνονται συχνά τροφή για σαλιγκάρια και έντομα του εδάφους. Ωστόσο, αν επιμένετε στην απευθείας υπαίθρια σπορά, η πιο κατάλληλη περίοδος για να το κάνετε είναι είτε η άνοιξη είτε το φθινόπωρο. Αν ξεκινήσετε την άνοιξη, τα μπρόκολα θα είναι έτοιμα για συγκομιδή κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Αν ξεκινήσετε το φθινόπωρο, θα είναι έτοιμοι για συγκομιδή κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Μετά την προετοιμασία του εδάφους, οι παραγωγοί δημιουργούν σειρές σε απόσταση 70-80cm η μία από την άλλη. Στη συνέχεια, ανοίγουν τρύπες σε αποστάσεις 46cm στις σειρές. Έπειτα σπέρνουν 3-4 σπόρους σε κάθε τρύπα σε βάθος 1 cm και καλύπτουν απαλά με χώμα. Χρειάζεται πότισμα αμέσως μετά τη σπορά. Το μπρόκολο βλαστάνει γρηγορότερα σε μέση θερμοκρασία 20-25°C. Ο σπόρος πρέπει να έχει βέλτιστα επίπεδα υγρασίας για να βλαστήσει. Η υπερβολική υγρασία ωστόσο είναι επιβλαβής. Μερικοί παραγωγοί ποτίζουν μέρα παρά μέρα κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου. Υπό τις βέλτιστες συνθήκες, οι σπόροι βλαστάνουν σε 6-10 ημέρες. Μετά τη βλάστηση, πιθανότατα θα χρειαστεί να αραιώσετε τα φυτά. Σε περίπτωση που περισσότεροι από ένας σπόροι έχουν βλαστήσει, θα πρέπει να τα αφαιρέσετε όλα εκτός από τα πιο υγιή και δυνατά σε κάθε θέση. Λάβετε υπόψη ότι κάθε γραμμάριο περιέχει 300-350 σπόρους μπρόκολου. Κατά μέσο όρο, θα χρειαστείτε 1 κιλό σπόρων ανά εκτάριο για άμεση σπορά. Λάβετε επίσης υπόψη ότι 1 εκτάριο = 10 στρέμματα = 10.000 τετραγωνικά μέτρα.
Ωστόσο, οι περισσότεροι επαγγελματίες παραγωγοί μπρόκολου ξεκινούν την καλλιέργεια από σπόρους (υβρίδια) σε προστατευμένο περιβάλλον (σπορείο). Οι καλλιεργητές σπέρνουν τους σπόρους σε σπορεία υπό ελεγχόμενη θερμοκρασία στους 20-30°C και στη συνέχεια μεταφέρουν τα φυτά στις τελικές τους θέσεις. Σπέρνουν 2-3 σπόρους σε κάθε θέση σε βάθος 1 cm και καλύπτουν απαλά με έδαφος. Χρησιμοποιούν συχνά τύρφη ως υπόστρωμα για βέλτιστο αερισμό. Χρησιμοποιούν περίπου 300-400 γραμμαρίων σπόρων για κάθε εκτάριο υπαίθριων φυτειών.
Είναι ζωτικής σημασίας να διατηρείται το υπόστρωμα νωπό, αλλά όχι πλημμυρισμένο μέχρι να βλαστήσει ο σπόρος. Οι σπόροι θα βλαστήσουν σε περίπου σε 6-10 ημέρες και τα φυτά θα είναι έτοιμα για μεταφύτευση μετά από 25-40 ημέρες (4-6 εβδομάδες). Μέχρι τότε θα έχουν αναπτύξει 3-5 πραγματικά φύλλα και θα έχουν μέσο ύψος 12 cm (4,7 ίντσες).
Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να λάβετε υπόψη την κατάσταση του εδάφους του αγρού σας μέσω εξαμηνιαίων ή ετήσιων εδαφολογικών αναλύσεων πριν εφαρμόσετε οποιαδήποτε μέθοδο λίπανσης. Δεν υπάρχουν δύο πανομοιότυπα χωράφια. Το έδαφος του χωραφιού σας είναι απολύτως μοναδικό. Έτσι, κανείς δεν μπορεί να σας συμβουλεύσει σχετικά με τις μεθόδους λίπανσης χωρίς να λάβει υπόψη τα αποτελέσματα της εδαφολογικής και ιστολογικής σας ανάλυσης, καθώς και του ιστορικό καλλιεργειών του αγρού σας. Ωστόσο, θα αναφέρουμε τα πιο κοινά συστήματα λίπανσης που χρησιμοποιούνται από σημαντικό αριθμό γεωργών.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, το μπρόκολο καταναλώνει αρκετά θρεπτικά στοιχεία για να αναπτυχθεί και να παράξει μια επαρκώς διαμορφωμένη κεφαλή. Έτσι, θεωρείται απαιτητική καλλιέργεια ως προς τη λίπανση.
Σε πολλές περιπτώσεις, οι παραγωγοί εφαρμόζουν ισορροπημένο λίπασμα (N-P-K 20-20-20) σε συνολική ποσότητα 800 kg ανά εκτάριο (80 κιλά στο στρέμμα) καθ ‘όλη τη διάρκεια της καλλιέργειας. Τα διαχωρίζουν ξεκινώντας με 400 kg ανά εκτάριο κατά τη μεταφύτευση ή την απευθείας σπορά, 200 kg ανά εκτάριο περίπου 3-4 εβδομάδες αργότερα και 200kg ανά εκτάριο περίπου 6 ή 7 εβδομάδες μετά τη φύτευση. Τα κοκκώδη λιπάσματα διασκορπίζονται απευθείας στην επιφάνεια του εδάφους και ακολουθεί πότισμα. Οι κόκκοι δεν πρέπει να αγγίζουν άμεσα τα νεαρά φυτά, επειδή υπάρχει κίνδυνος να τα κάψουν. Λάβετε υπόψη ότι 1 εκτάριο = 10 στρέμματα = 10.000 τετραγωνικά μέτρα.
Ωστόσο, οι περισσότεροι καλλιεργητές επιλέγουν τη μέθοδο της υδρολίπανσης (έγχυση υδατοδιαλυτών λιπασμάτων στο σύστημα άρδευσης). Σε αυτή την περίπτωση, μπορούν να προσαρμόζουν κάθε μέρα τις ποσότητες των λιπασμάτων ανάλογα με τις ανάγκες του φυτού.
Ωστόσο, αυτά είναι απλώς κάποια παραδείγματα λίπανσης και δεν πρέπει να ακολουθούνται από κανέναν χωρίς προσωπική έρευνα. Κάθε έδαφος είναι διαφορετικό και έχει διαφορετικές ανάγκες. Ο έλεγχος της κατάστασης του εδάφους και του pH είναι ζωτικής σημασίας πριν από την εφαρμογή οποιασδήποτε μεθόδου λίπανσης. Συμβουλευτείτε τον τοπικό σας γεωπόνο.
Μία αρκετά σημαντική καλλιεργητική τεχνική στην καλλιέργεια μπρόκολου είναι η διαχείριση των ζιζανίων. Το μπρόκολο συχνά υποφέρει από την ανάπτυξη ζιζανίων κατά το πρώτο στάδιο της ανάπτυξής του. Τα ζιζάνια ανταγωνίζονται τα νεαρά φυτά όσον αφορά το χώρο, την πρόσβαση στο ηλιακό φως, το νερό και τα θρεπτικά συστατικά. Όλοι οι παραγωγοί θα πρέπει να έχουν μια εκ των προτέρων διαμορφωμένη στρατηγική καταπολέμησης των ζιζανίων. Αυτή μπορεί να διαφέρει σημαντικά μεταξύ των χωρών, του νομικού πλαισίου, των μέσων παραγωγής και της αγοράς στην οποία διατίθεται το προϊόν. Η χειρωνακτική απομάκρυνση των ζιζανίων κάθε εβδομάδα είναι σχεδόν απαραίτητη σε ορισμένες περιπτώσεις (βιολογική παραγωγή). Όταν το μπρόκολο έχει αναπτυχθεί αρκετά, τα ζιζάνια δεν αποτελούν πια μείζον πρόβλημα.
Η πλειοψηφία των μπρόκολων είναι έτοιμα για συγκομιδή 60-90 ημέρες μετά τη μεταφύτευση. Ωστόσο, ο χρόνος συγκομιδής εξαρτάται κυρίως από την ποικιλία τους, καθώς και από τις περιβαλλοντικές συνθήκες. Μπορούμε να συγκομίσουμε τα μπρόκολα από τη στιγμή που τα κεφάλια έχουν φτάσει στο κατάλληλο μέγεθος της ποικιλίας τους. Οι κεφαλές πρέπει να είναι συμπαγείς και να έχουν ομοιόμορφο χρωματισμό. Μαζεύουμε πρώτα την κύρια κεντρική κεφαλή. Οι πλευρικές κεφαλές συνήθως ωριμάζουν μετά τη συγκομιδή της κύριας. Προκειμένου να προωθηθεί η ανάπτυξη μιας πλευρικής κεφαλής μετά την πρώτη συγκομιδή, συνεχίζουμε το πρόγραμμα λίπανσης και άρδευσης.
Η συγκομιδή πραγματοποιείται χειρωνακτικά με ψαλίδια ή μαχαίρια. Γίνεται βραδινές ή πρώτες πρωινές ώρες, διαφορετικά το φως του ήλιου μπορεί να προκαλέσει μαρασμό του φυλλώματος. Οι παραγωγοί κόβουν τις κεφαλές χωρίς φύλλα, αλλά μαζί με 10-15 εκατοστά από το στέλεχος. Η καθυστερημένη συγκομιδή μπορεί να μειώσει σημαντικά την ποιότητα, καθώς υπάρχει κίνδυνος χαλάρωσης και κιτρινίσματος της κεφαλής.
Αμέσως μετά τη συγκομιδή, οι κεφαλές ψύχονται αμέσως. Με αυτόν τον τρόπο, οι αγρότες και οι έμποροι μπορούν να εξασφαλίσουν την ποιότητά τους για ημέρες ή και εβδομάδες. Η θερμοκρασία αποθήκευσης είναι περίπου 0 °C και τα επίπεδα σχετικής υγρασίας κοντά στο 95%.
Μια καλή απόδοση μετά από χρόνια εμπειρίας θα ήταν 20 τόνοι ανά εκτάριο (2 τόνοι στο στέμμα) (1 εκτάριο = 10 στρέμματα = 10.000 τετραγωνικά μέτρα). Το βάρος κάθε κεφαλής εξαρτάται από την ποικιλία και τις συνθήκες καλλιέργειας.
Η καλλιέργεια του μπρόκολου, αν και απαιτητική, θα μπορούσε να προσφέρει σημαντικά κέρδη. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει αυξημένη ζήτηση για μπρόκολο στις χώρες της Νότιας Ευρώπης και της Μεσογείου. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 25 ετών, σημειώθηκε αύξηση κατά 200% στην παραγωγή μπρόκολου στις ΗΠΑ.
Pieris brassicae
Η πιερίδα, είναι ο πιο σοβαρός εχθρός μπρόκολου. Είναι μια λευκή κάμπια που επιτίθεται στα σταυρανθή. Οι προνύμφες της τρέφονται στο φύλλωμα, προκαλώντας σημαντική μείωση της ποιότητας και μεγάλες απώλειες στην παραγωγή. Μετά την εγκατάσταση του εχθρού στην καλλιέργεια, η διαχείριση είναι πιο δύσκολη. Δεδομένου ότι οι περισσότεροι εχθροί των καλλιεργειών αναπτύσσουν ανοσία έναντι των φαρμάκων εύκολα, η καλύτερη μέθοδος για τον έλεγχο τους είναι μέσω βιολογικής διαχείρισης. Οι παγίδες φερομόνης είναι μια κοινώς χρησιμοποιούμενη τεχνική. Προσελκύουν συνήθως τα αρσενικά άτομα και τα εμποδίζουν να γονιμοποιήσουν τα θηλυκά. Έτσι, μειώνουν με κάποιο τρόπο τον πληθυσμό τους.
Μύγα των σταυρανθών
Το έντομο Delia radicum είναι ένας από τους κύριους εχθρούς του μπρόκολου. Μετά την εκκόλαψη των αυγών, τα νεαρά άτομα δημιουργούν σήραγγες στο φύλλωμα για να τραφούν, προκαλώντας μαρασμό στα φύλλα. Το έντομο επιτίθεται στο φυτό μπρόκολου αργά την άνοιξη ή στις αρχές του καλοκαιριού. Μετά την εγκατάσταση του εχθρού στην καλλιέργεια, η διαχείριση είναι πιο δύσκολη. Δεδομένου ότι οι περισσότεροι εχθροί των καλλιεργειών αναπτύσσουν ανοσία έναντι των φαρμάκων εύκολα, η καλύτερη μέθοδος για τον έλεγχο τους είναι μέσω βιολογικής διαχείρισης. Οι παγίδες είναι μια κοινώς χρησιμοποιούμενη τεχνική.
Περονόσπορος
Ο περονόσπορος στο μπρόκολο είναι μια ασθένεια που προκαλείται από τον παθογόνο Hyaloperonospora parasitica. Η μόλυνση ευνοείται σε υγρές συνθήκες και προκαλεί χαρακτηριστικές χλωρωτικές κηλίδες στην ανώτερη επιφάνεια του φυλλώματος, σε συνδυασμό με χαρακτηριστικές επανθίσεις στο κάτω μέρος. Οι κεφαλές μολύνονται επίσης και σχηματίζονται σ αυτές καφέ νεκρωτικές κηλίδες στην επιφάνεια. Η ασθένεια είναι επικίνδυνη καθώς οδηγεί σε σημαντικές απώλειες παραγωγής.
Ο έλεγχος της ασθένειας ξεκινά με κατάλληλα μέτρα πρόληψης. Αυτά περιλαμβάνουν έλεγχο των ζιζανίων και σωστές αποστάσεις μεταξύ των φυτών, σωστή αποστράγγιση και αποφυγή άρδευσης του φυλλώματος. Η γενική κατάσταση των φυτών (θρεπτικά συστατικά, νερό, έκθεση στον ήλιο) μπορεί επίσης να ενισχύσει την άμυνά τους. Η χημική καταπολέμηση προτείνεται μόνο εάν το πρόβλημα είναι σοβαρό και πάντα υπό την επίβλεψη ενός γεωπόνου. Η σωστή απολύμανση των εργαλείων κάθε φορά που έρχονται σε επαφή με τα φυτά είναι ζωτικής σημασίας.
Ωίδιο
Το ωίδιο είναι μια ασθένεια που προκαλείται από τον μύκητα Erysiphe cruciferarum στο μπρόκολο και μπορεί να γίνει πολύ σοβαρή, καθώς οδηγεί σε σημαντικές απώλειες παραγωγής. Τα αρχικά συμπτώματα περιλαμβάνουν χλωρωτικές κηλίδες εμφανείς στην επιφάνεια των φύλλων. Υπό βέλτιστες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας, στην ανώτερη πλευρά του φυλλώματος αναπτύσσεται ένα λευκο-γκρι στρώμα που μοιάζει με αλεύρι, είναι η επάνθιση του μύκητα. Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει τις ίδιες μεθόδους που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο του περονόσπορου.
Αλτερνάρια
Η αλτερνάρια είναι μια σοβαρή ασθένεια που ευνοείται από τις αυξημένες συνθήκες υγρασίας του εδάφους. Ο μύκητας Alternaria brassicae προκαλεί την ασθένεια στο μπρόκολο. Το παθογόνο μολύνει όλα τα μέρη του φυτού πάνω από το έδαφος. Η υπερβολική άρδευση επιταχύνει τον κύκλο της νόσου.
Πηγή: wikifarmer.com
