Agravia

Καλλιέργεια Βιολέτας: Όλα Όσα Πρέπει να Γνωρίζετε

Η βιολέτα ή ο μενεξές ή το ίο είναι κοινή ονομασία πολλών ειδών φυτών του γένους Ίον (Viola) της οικογένειας των Ιοειδών. Με την ονομασία βιολέτα έχουν περιγραφεί και ταξινομηθεί 500 είδη.

Βασίλειο: Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta)
Ομοταξία: Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida)
Τάξη: Ιώδη (Violales)
Οικογένεια: Ιοειδή (Violaceae)
Γένος: Ίον (Viola)

Η ετυμολογία της λέξης «βιολέτα» προέρχεται από το υποκοριστικό του ιταλικού viola που είναι και η ομώνυμη επιστημονική ονομασία του γένους στα λατινικά, ενώ η ετυμολογία της λέξης «μενεξές» προέρχεται από το τουρκικό menekşe, το οποίο είναι περσικής προέλευσης. Η λέξη «ίο» προέρχεται από τη λέξη της αρχαίας ελληνικής ἴον.

Η βιολέτα (Matthiola incana, Cruciferae) είναι ετήσιο φυτό της άνοιξης και η καταγωγή του είναι από τις χώρες της Μεσογείου. Είναι μονοετή ή πολυετή ποώδη φυτά ή σπάνια μικροί θάμνοι. Το ύψος του φτάνει τα 30-50 εκατοστά και πλάτος 20 εκατοστά. Τα φύλλα του είναι επιμήκη και λογχοειδή. Τα άνθη του είναι απλά ή διπλά που αναπτύσσονται πολλά μαζί σε ταξιανθία στάχυ. Τα διπλά όμως άνθη είναι αυτά που έχουν εμπορική αξία. Το χρώμα τους ποικίλει και μπορεί να είναι κόκκινο, ροζ, γαλάζιο, μπλε, μοβ, λευκό και άλλα. Ανθίζει από τον Απρίλιο έως το Μάιο και ανάλογα τις συνθήκες μέχρι τον Ιούνιο. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο. Είναι πολύ ευπαθής στις χαμηλές θερμοκρασίες (-6 οC). Αναπτύσσεται σε όλα τα εδάφη, σε ηλιαζόμενες ή σε ημισκιερές θέσεις. Χρησιμοποιείται σε παρτέρια εξαιτίας της ποικιλοχρωμίας των ανθέων του και τοποθετείται στη δεύτερη σειρά.

Violeta
Βιολέτα

Η βιολέτα είναι ευαίσθητη σε μυκητιάσεις όπως το ωίδιο, ο βοτρύτης και η σκωρίαση, αλλά προσβάλλεται και από κάμπιες και αφίδες που θα την αποδυναμώσουν και θα χαλάσουν την αισθητική που προσφέρει στο χώρο.

Οι βιολέτες δημιουργούν πολλά υβρίδια στη φύση, γεγονός που δυσκολεύει στην αναγνώριση του είδους τους. Επίσης ο άνθρωπος με τη διαδικασία της τεχνητής επιλογής έχει δημιουργήσει πολλές ποικιλίες και υβρίδια. Τα περισσότερο καλλιεργούμενα είδη διεθνώς είναι:

  • V. canina – Βιόλα η σκυλίσια, βιολέτα ρείκι, του σκύλου.
  • V. corsica – Βιόλα η κορσικανική, βιολέτα της Κορσικής.
  • V. labradorica – Βιόλα του Λαμπραντόρ, η βιολέτα των Άλπεων.
  • V. odorata – Βιόλα η εύοσμη, η γλυκιά βιολέτα, είναι πόα χωρίς βλαστό με μακριές ριζοβολούσες παραφυάδες και καρπό χνουδωτή κάψα. Τυπική βιολέτα της αγγλικής και ελληνικής υπαίθρου.
  • V. persicifolia – Βιόλα η περσικόφυλλος, βιολέτα του βάλτου.
  • V. riviniana – Βιόλα η ριβινιανή, βιολέτα του σκύλου.

Και στην Ελλάδα είναι διαδεδομένες οι:

  • V. alba – Βιόλα η λευκή πολύμορφο ποώδες τριχωτό είδος, με αρωματικά άνθη λευκά ή ανοιχτά μωβ.
  • V. cretica – Βιόλα η κρητική, πόα χωρίς βλαστό, είδος ενδημικό της αλπικής ζώνης των βουνών της Κρήτης.
  • V. delphinantha – Βιόλα η δελφινανθής, πολυετές ημιθαμνώδες πολύβλαστο είδος με μεγάλο σπηρούνι. Απαντά σε άγονες βραχώδεις περιοχές των βουνών της Βόρειας Ελλάδας.
  • V. fragrans – Βιόλα η ευώδης, πολυετής τριχωτή πόα, με φύλλα επιμήκη και μαύρα. Τα άνθη είναι μεγάλα, κίτρινα και ασθενώς μωβ.
  • V. hymettia – Βιόλα του Υμηττού, μονοετές, ποώδες φουντωτό είδος με κοντό τρίχωμα. Τα άνθη του είναι συνήθως κιτρινωπά.
  • V. poetica – Βιόλα η ποιητική, πολυετής άτριχη πόα, με μωβ ή μπλε άνθη.

Βιολέτα

Τέλος, η βιολέτα έχει φαρμακευτικές ιδιότητες. Η ρίζα της έχει μια ουσία, που λέγεται βιολίνη. Από αυτή παράγουν ένα φάρμακο το οποίο προκαλεί εμετό. Από τα άνθη της κατασκευάζονται φάρμακα και σιρόπια για διάφορες αρρώστιες: βρογχίτιδα, συνάχι, κ.ά. Τα άνθη της, επίσης χρησιμοποιούνται στην αρωματοποιία, τη ζαχαροπλαστική και την ποτοποιία.

Βιβλιογραφία: www.americanvioletsociety.org

Λέξεις-Κλειδιά:

Παρόμοια άρθρα