Τα ασθενή φυτά ντοµάτας εµφανίζουν νανισµό, βλαστοµανία µε βραχείς και παχείς βλαστούς, µικροφυλλία, φυλλωδία, µεγάλους (γιγαντιαίους) και ατελώς αναπτυγµένους οφθαλµούς και τα σέπαλα είναι ενωµένα µεταξύ τους. Τα παραµορφωµένα άνθη δεν δίνουν καρπούς. Όταν η προσβολή γίνεται πριν την ωρίµανση των καρπών αυτοί παραµορφώνονται και καθίστανται µη εμπορεύσιμοι.
Εικόνα 1 Προσβολή φυτού από το φυτόπλασμα Aster Υellows σε καλλιέργεια τομάτας
Η ανάπτυξη του κεντρικού στελέχους αναστέλλεται και παρατηρείται νανισµός του φυτού. Τα φύλλα που αναπτύχθηκαν πριν την προσβολή γίνονται κιτρινοπράσινα, κυρίως στα περιθώρια και συστρέφονται πρός τα άνω. Τα νεαρά φύλλα είναι µικρότερα και εµφανίζουν ίκτερο.
Τα συµπτώµατα εκδηλώνονται στα φύλλα, στους βλαστούς και στους βότρεις. Στα φύλλα τα συµπτώµατα εκδηλώνονται πρώτα στα φύλλα της βάσης τα οποία εµφανίζουν µεταλλική λάµψη, γίνονται σκληρά και εύθραυστα και τα άκρα τους συστρέφονται ελαφρά προς τα κάτω. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού στις λευκές ποικιλίες εµφανίζεται ένας χρυσοκίτρινος µεταχρωµατισµός, που στις έγχρωµες ποικιλίες γίνεται ερυθρός. Στους βλαστούς το χαρακτηριστικό σύµπτωµα είναι η ανοµοιόµορφη ωρίµανση του ξύλου των κληµατίδων και η εµφάνιση στην επιφάνειά τους πολυάριθµων, µικρών, µελανών φλυκταινών. Τα έντονα προσβεβληµένα πρέµνα µπορεί να µην εµφανίσουν ή να εµφανίσουν ελάχιστες ταξιανθίες που συνήθως ξηραίνονται κατά την άνθηση ή αργότερα. Μετά την άνθηση παρατηρείται συρρίκνωση και πτώση των ραγών, ώστε συχνά να παραµένουν οι βότρεις µε λίγες µόνο ράγες.
Εικόνα 4 Προσβολή από το φυτόπλασμα Elm Yellows σε καλλιέργεια αμπελιού.
Ροδακινιά: ερυθρός ή κίτρινος µεταχρωµατισµός των φύλλων. ∆ιόγκωση του κεντρικού νεύρου, συστροφή των φύλλων προς τα άνω, νεκρώσεις στο έλασµα και πρόωρη φυλλόπτωση.
Βερικοκιά: χλώρωση, έντονη συστροφή των φύλλων προς τα άνω και πρόωρη φυλλόπτωση. Στη συνέχεια, παρατηρείται νέκρωση και σχίσιµο του φλοιού, ξήρανση των κλάδων και έκκριση κόµµεως, καστανοκίτρινος µεταχρωµατισµός του καµβίου και συµπτώµατα βοθρίωσης του ξύλου
Ιαπωνική δαµασκηνιά:
α) Πρώϊµη έκπτυξη των οφθαλµών: λαµβάνει χώρα κατά τους µήνες Νοέµβριο και ∆εκέµβριο.
β) Χλώρωση και συστροφή των φύλλων: κατά τους θερινούς µήνες, στους κλάδους στους οποίους παρατηρήθηκε πρώιµη έκπτυξη, εµφανίζονται χλωρωτικά φύλλα τα οποία συχνά συστρέφονται προς τα άνω κατά µήκος του κεντρικού νεύρου.
γ) Μεταχρωµατισµός του καµβίου: στον κορµό, τους βραχίονες και τους κλάδους στους οποίους παρατηρήθηκε πρώιµη έκπτυξη, εµφανίζεται καστανοκίτρινος µεταχρωµατισµός του καµβίου.
δ) Νέκρωση του φλοιού και του ξύλου, σχίσιµο του φλοιού, ξήρανση των κλάδων και έκκριση κόµµεως. Τα παραπάνω συµπτώµατα παρατηρούνται σε προχωρηµένο στάδιο της ασθένειας.
ε) Συµπτώµατα βοθρίωσης του ξύλου.
στ) Προοδευτική παρακµή και ξήρανση των δέντρων
Γιάννης Διβανές
Γεωπόνος MSc
i-CON.SHARE
